I dobrze się z tym czuję. Bezpieczniej i spokojniej. Dlaczego? Bo dostrzegam, że bardzo wiele zachowań, których często dzieciom „nie wolno”, w pewnych sytuacjach może być bardzo potrzebna. Bo czego zwykle nie wolno?

1. Krzyczeć.

Jeśli boli mnie głowa / jestem zmęczona / nie mam ochoty słuchać krzyku to zwyczajnie to mówię (o co proszę i dlaczego), ale Syn wie, że mogą zdarzyć się sytuacje, w których ma krzyczeć najgłośniej jak potrafi:

– gdyby ktoś obcy próbował wziąć go na ulicy za rękę / na ręce,
– gdyby widział, że jemu, bratu albo komukolwiek innemu (w domu czy poza domem) zagraża jakieś niebezpieczeństwo,
– gdyby zobaczył, że coś się pali (i nie jest to ognisko)…

2. Wchodzić na krzesło / stół / inne meble.

Na zajęciach terapeutki nie chcą by T. skakał po krzesłach czy stole, ale w domu taka aktywność nam nie przeszkadza, a gdyby zdarzyło się, że coś mi się stanie T. wie, że ma przystawić stolik lub krzesło do drzwi, otworzyć je i zapukać do sąsiadki.

3. Płakać, złościć się, bać, kłócić i (ponownie) krzyczeć.

„Nie bój się” – pstryk – I co? Już się nie boisz? Pomogło?
„Nie płacz” (Taki duży i płacze. Chłopaki nie płaczą) – pstryk – I co? Powód, który sprawił, że płakałeś zniknął? Pomogło? A może tylko sprawiło, że poczułeś się kompletnie niezrozumiany i dotarło do Ciebie, że trudne emocje lepiej zostawić dla siebie, nie dzielić się nimi z ludźmi wokół, z bliskimi?
Czy takie podejście nauczy dziecko radzenia sobie z trudnymi emocjami? Czy będzie potrafiło je nazwać i wyrazić?
O wyrażaniu trudnych emocji i ich nazywaniu planuję oddzielny wpis. Na razie tylko napiszę – to moim dzieciom wolno.

4. Rozmawiać z obcymi.

Póki co obaj moi synowie są w wieku, w którym nie wychodzą jeszcze sami. Wiedzą już jednak, że nie chcę by rozmawiali z obcymi, którzy ich zagadują czy próbują czymś częstować (i że Pani czy Pan w sklepie, nawet jeśli znamy się z widzenia, to nadal obca osoba). Wiedzą, że dorosły nie zawsze ma rację, że nie na wszystkie pytania muszą odpowiadać i że obcy dorosły może stanowić zagrożenie.
Wiedzą jednak też że jeśli zdarzy się, że się zgubią to mają szukać innej pani z dziećmi i ją prosić o pomoc.

Czy moje dzieci nigdy nie słyszą „nie wolno”? Słyszą, czasem od rodziców innych dzieci gdzieś na placu zabaw, czasem od kogoś z rodziny, ale są to sporadyczne sytuacje, o których potem rozmawiamy. Wyjaśniam im co ktoś mógł mieć na myśli mówiąc „nie wolno”, że mówił o tym czego chce lub nie chce, że mówił o swoich poglądach (nie zawsze zgodnych z naszymi) lub granicach itd, że było to zdanie tej konkretnej osoby, a nie ogólna prawda, do której należy się zawsze i wszędzie stosować.

• We wpisach „Co za niegrzeczne dziecko!” i  „Oj Ty niegrzeczny chłopczyku, czyli o empatycznej reakcji na krytykę” napisałam o innym słowie, które również w naszym rodzinnym słowniku nie istnieje.

• Autorem zdjęcia jest Malcolm.